Muzeum Fryderyka Chopina sprawuje pieczę nad największą na świecie, niezwykle zróżnicowaną kolekcją chopinianów – pamiątek związanych z życiem i twórczością kompozytora – która liczy ponad 7500 obiektów.

Kolekcja zawiera rękopisy muzyczne, wydania dzieł Chopina, jego korespondencję, ikonografię historyczną i współczesną, drogocenne przedmioty osobiste, a także dokumenty związane z biografistyką, komentarzami krytycznymi do utworów i szeroko pojętą recepcją osoby i twórczości kompozytora. W roku 1999 część kolekcji Muzeum Chopina została wpisana na listę UNESCO „Memory of the World”, na której znajdują się obiekty wymagające szczególnej ochrony ze względu na ich unikatową wartość kulturową.

Muzeum Fryderyka Chopina, fot. Wojciech Grzędziński, dzięki uprzejmości Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina

Muzeum Fryderyka Chopina, fot. Wojciech Grzędziński, dzięki uprzejmości Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina

Historia kolekcji chopinowskich jest skomplikowana i burzliwa. Wiele pamiątek zaginęło bezpowrotnie, los wydawał się nie sprzyjać zachowaniu spuścizny po artyście – poczynając od licytacji majątku ruchomego pozostawionego w ostatnim mieszkaniu kompozytora, aż do spustoszeń i grabieży wojennych. Pomimo niesprzyjających wydarzeń historycznych pewna część spuścizny chopinowskiej jednak ocalała.

Wystawa stała Muzeum Chopina, otwarta 1 marca 2010 roku w 200-lecie urodzin kompozytora, obejmuje dwanaście tematów zlokalizowanych na czterech poziomach zamku Ostrogskich (pałacu Gnińskich). Układ ekspozycji zaprojektowany został przez włoskie studio architektoniczne Migliore+Servetto, według scenariusza stworzonego przez zespół Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina. Wystawa wpisana jest w sposób wyrazisty i harmonijny zarazem w historyczne wnętrza odbudowanego po II wojnie światowej oraz zrewitalizowanego przed 2010 rokiem pałacu.

Zwiedzający Muzeum Chopina mają dowolność wyboru trasy zwiedzania w ramach zaprezentowanych tematów zlokalizowanych w następujących przestrzeniach:
na poziomie 0: Żelazowa Wola i młodzieńcze peregrynacje, Warszawa, Salon Mikołaja Chopina,
na poziomie +1: Salon paryski, Nohant, Kobiety,
na poziomie +2: Osobowość, Podróże po Europie, Śmierć,
na poziomie -1: Pianista, Kompozytor, Naśladowcy,
zwiedzaniem objęta jest również Sala koncertowa, w której prezentowane są np. nagrania z Międzynarodowych Konkursów Pianistycznych im. Fryderyka Chopina.

Muzeum Fryderyka Chopina, fot. Wojciech Grzędziński, dzięki uprzejmości Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina

Muzeum Fryderyka Chopina, fot. Wojciech Grzędziński, dzięki uprzejmości Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina

Każda z wysp tematycznych, oprócz obiektów oryginalnych i faksymile obiektów, które nie są pokazywane jako oryginały z przyczyn konserwatorskich albo z powodu pochodzenia z kolekcji obcych, zawiera treści audiowizualne i interaktywne. W większości przestrzeni, szczególnie w sali Kompozytor, obecna jest muzyka Fryderyka Chopina w nagraniach najwybitniejszych pianistów dokonanych na fortepianach pochodzących z czasów kompozytora, przywołujących oryginalne brzmienie dzieł Chopina (nagrania z serii „The Real Chopin” wydanej przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina). Istotną warstwą ekspozycji są również dźwięki np. XIX-wiecznego Paryża, lekcji udzielanej przez Chopina, salonu czy natury łączącej się z nagraniami szkiców kompozycji Chopina obrazującej ważne dla twórczości letnie pobyty kompozytora w Nohant.