Wystawa Światłocień prezentuje fotografie jednej z najwybitniejszych niemieckich fotografek.

Obejmując czterdzieści lat twórczości, prace Barbary Klemm są świadectwem najnowszej historii Niemiec — kraju podzielonego przez dekady. Wiele z jej zdjęć stało się „ikonami współczesnej historii”, kształtującymi pamięć kulturową kilku pokoleń. Stworzyła ona zbiór fotografii, który w unikalny sposób łączy dokumentalizm z artyzmem — rzadko spotykaną cechą niemieckiej fotografii prasowej. Artystka wzbogaca dokumentalny gatunek o własną perspektywę, kierując się zasadami artystycznej kompozycji.

Chociaż większość tych zdjęć została wykonana na zlecenie dziennika Frankfurter Allgemeine Zeitung, stanowią one znacznie więcej niż tylko relacje z bieżących wydarzeń. Barbara Klemm rozpoczęła pracę w gazecie w 1959 roku, początkowo w laboratorium fotograficznym, przygotowując klisze fotograficzne. W 1970 roku została fotografką działu sztuki, kultury i polityki. W ramach zleceń dla gazety podróżowała na wiele najważniejszych wydarzeń i do istotnych miejsc w Republice Federalnej Niemiec, Niemieckiej Republice Demokratycznej oraz do licznych innych krajów. Szczególny nacisk w tej wystawie położony jest na zdjęcia Niemiec Wschodnich i Zachodnich — zarówno sprzed, jak i po zjednoczeniu.

Wystawa jest dokumentacją zarówno życia społecznego: polityki, kultury i gospodarki ukazującą wyjątkowe i często przełomowe momenty, jak i zwykłą codzienność. Są tu zdjęcia demonstracji, protestów, imigrantów, wydarzeń kulturalnych, masowych zgromadzeń i przestrzeni miejskich. Barbara Klemm ukazuje ludzi w tych rzadkich chwilach bycia, które czynią życie tak wyjątkowym.

Fotografie Barbary Klemm odzwierciedlają konkretną społeczną rzeczywistość. Jej wyczucie istoty wydarzeń pozwala jej uchwycić momenty, które opowiadają historie znacznie głębsze, niż sugerowałoby pierwsze spojrzenie. Te zdjęcia to — jak sama mówi — „akcja w formie skondensowanej”, a tym samym skondensowany obraz historii. Jej fotografie z upadku Muru Berlińskiego są dramatycznym punktem kulminacyjnym jej własnej narracji historycznej, a patrząc wstecz, wcześniejsze zdjęcia z obu stron muru zdają się śledzić drogę obu Niemiec ku zjednoczeniu. Z kolei późniejsze fotografie uważnie dokumentują konsekwencje nowego porządku.

Wystawa Barbara Klemm. Światłocień jest częścią programu 11. edycji Festiwalu Fotografii W Ramach Sopotu.

Barbara Klemm. Światłocień

5 września – 12 października 2025 r.
Państwowa Galeria Sztuki w Sopocie
Kuratorzy: Matthias Flügge, Mariola Balińska