„Czas sztuki to czas jej oddziaływania; to moment jej najsilniejszej obecności w życiu narodów, kultur i społeczeństw. Był czas katedr i był czas malarstwa portretowego; przeżywaliśmy chwilę tańca i chwilę kinematograficzną. Obecnie jednak – a znakomitym dowodem tego są projekty autorskie zgłoszone w Konkursie na Eksperyment w Sztukach Wizualnych – Próba 5 – nadchodzi czas sztucznej inteligencji, czas leworęczności i czas ugłośnienia wspólnot, których siła wychodzi poza stereotypowy folklor. Rodzi się nowa awangarda. Awangarda to nie oddział, który wyprzedza główną armię. Tym bardziej nie jest to ostatni batalion stawiający opór zwycięskiej dywizji kultury towarowej. Awangarda ulokowana jest w różnicy, która oddziela czasy współczesne od swej samoświadomości; awangarda definiuje samą aktualność estetyczną”. Tak prof. Szymon Wróbel pisze o problematyce prac artystek i artystów zakwalifikowanych na wystawę pokonkursową Próba 5.

Filip Bruchnalski, Stream freesolo | 2021

Karolina Dżbik, Dotyk śmierci | 2023

Jakub Jakubowicz, Proteza | 2023

Galeria Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu po raz piąty zaprosiła osoby artystyczne i absolwentów uczelni artystycznych do udziału w piątej edycji konkursu PRÓBA – Międzynarodowy Konkurs na Eksperyment w Sztukach Wizualnych. Dzięki otwartej formule – poprosiliśmy twórczynie i twórców o nadesłanie prac związanych z potrzebą eksperymentowania, a więc podejmowania ryzyka, ingerencji lub niekontrolowanych działań w obszarze praktyk artystycznych niezależnie od warsztatu formalnego. Każdy artysta mógł zgłosić maksymalnie 1 pracę/1 projekt w obszarze sztuk wizualnych, powstałą w latach 2021-2024, bez ograniczeń dotyczących dyscypliny. Projekty lub prace mogły być zarówno interdyscyplinarne i wieloelementowe jak i wykonane w tradycyjnym warsztacie. W tegorocznej edycji wzięło udział 129 artystek i artystów z Polski, Ukrainy, Białorusi, Chin oraz Wietnamu nadsyłając swoje autorskie propozycje. Jury w składzie: prof. Katarzyna Józefowicz, prof. Szymon Wróbel, Ewa Łączyńska-Widz, Jadwiga Charzyńska, dr Joanna Dudek, ostatecznie dopuściło do kwalifikacji 125 zgłoszeń a podczas obrad zakwalifikowało do udziału w wystawie pokonkursowej – 14 projektów.

Artura Janasik/Rutra Kisanaj, Nauczyciel | 2022

Barbara Hubert, Galeria na Ziemi | 2023

Na wystawie doświadczymy kontaktu z pracami przygotowanymi w rozmaitych technikach: od trójwymiarowych wydruków oraz projekcji wideo, poprzez instalacje, animacje eksperymentalne, performansy dokamerowe, wieloelementowe obiekty przygotowane w technice własnej, aż po tradycyjną technikę rzeźby w kamieniu w zaskakującej odsłonie oraz pracę wykonaną w technice wielkoformatowego wklęsłodruku. Tą ostatnią posłużył się Filip Bruchnalski w pracy pt. „Stream Freesolo”. To specyficzny rodzaj zapisu treści, którymi przez pół roku algorytm „częstował” artystę. Podsunięte informacje posłużyły do zbudowania wielkoformatowej instalacji (wklęsłodruku) i były wybrane na zasadzie popularności w internecie. Tak powstał rysunkowy rodzaj dziennika pokazującego, że w kulturze medialnej zdjęcie przysłowiowego Fafika w ogrodzie staje się, w pewien sposób, tak samo ważne jak katastrofa klimatyczna. Trójwymiarowa projekcja pt. „Cząstka czerni” Michała Bugzela jest natomiast próbą przedstawienia czegoś pierwotnego, czegoś, co zostało zainspirowane mikroświatem i dynamiką życia. Na nieco innym biegunie operuje praca „Dotyk śmierci” Karoliny Dżbik, w której artystka podjęła się próby materializacji gniewu za pomocą obrazu-instalacji, złożonego m.in. z pyłu węglowego. Dzięki filmowi „Galeria na Ziemi” Barbary Hubert przeniesiemy się z kolei nad brzeg Jeziora Solińskiego. Tam według artystki pojęcie „sztuka” mogło wyjść poza swój symboliczny nawias, margines, by zafunkcjonować wśród ludzi, którzy wybrali zupełnie niekonwencjonalne życie z dala od cywilizacji, ponieważ uwiera ich jakikolwiek system. Nie tak daleko od Soliny położone są wsie o łemkowskim rodowodzie, których wymazane dziedzictwo kulturowe stało się pretekstem do pracy pt. „Proteza” Jakuba Jakubowicza. Artysta (z pomocą techniki frezowania 3D w drewnie) wykonał kopię rzeźby, której oryginał stworzył jeden z byłych mieszkańców Wólki, dzięki czemu publiczność Galerii może z bliska poczuć materialne dziedzictwo tego regionu.

Jakub Jakubowicz, Proteza | 2023

Przemysław Jeżmirski, Schlafender Löwe

Jerzy Muszyński, bez tytułu-23-04 z cyklu . . . (NIEOZNACZONE) | 2023

Na wystawie nie brak mocnych akcentów, stanowiących komentarz do rzeczywistości społeczno-politycznej. Jednym z nich jest performans manifestacyjny „Nauczyciel” Artura Janasika/Rutra Kisanaja, w którym artysta w sposób metaforyczny komentuje sytuację w Polskim Szkolnictwie i dotyka tym samym kondycji Państwa, mającego wyraźny wpływ na tę sytuację. Z kolei w animacji eksperymentalnej Ewy Jaworskiej pt. „Stajemy się” kluczowym elementem okazały się natura i przyroda, które są metaforą ludzkiego losu. W symboliczną przejażdżkę po Śląsku mobilną miniaturą bytomskiego pomnika zabiera nas Przemysław Jeźmierski. Jego praca pt. „Schlafender Löwe” to eksperyment społeczny, prowadzony narzędziem wizualnym. Działanie Jeźmirskiego jest próbą przekazania w ręce obywateli decyzji związanych z budowaniem regionalnej tożsamości. Animozje międzyludzkie, manifestujące się w chęciach czy próbach przestawiania pomników oraz stosunku do nich samych, stały się dla autora pracy pretekstem do stworzenia miniatury pomnika bytomskiego lwa. Za jej pośrednictwem każdy będzie mógł pojechać pomnikiem „Lwa” i znaleźć dla niego to właściwe miejsce. Z kolei projekt pt. „Dowód” Katsiaryny Kardash podejmuje trudny temat tożsamości narodowej. W serii wokalnych performansów dokamerowych artystka próbuje przywracać prawdziwą pamięć kulturową narodu Białoruskiego, utrwalać i przypominać jego dziedzictwo, które do dziś zmaga się z ciężarem wpływów byłego Związku Radzieckiego. Do paradoksu obrazu, który w istocie „zasłania” obiektywną rzeczywistość sięga natomiast Jerzy Muszyński w swojej pracy, wykonanej na styku malarstwa i rzeźby. W wydzielonej części Galerii Pulsar możemy doświadczyć zmaterializowanej idei wystawy, której bohaterowie nie istnieją, bo są wytworami sztucznej inteligencji.

Martyna Rzepecka, Left Hand Exercises | 2023

Ola Sikora, Witaj smutku | 2023

O.W.L. Kolektyw, This Exhibition Does Not Exist | 2023

Projekt pt. „This Exhibition Does Not Exist” przygotowała grupa złożona z pięciu osób artystycznych, tworzących O.W.L. Kolektyw (Natalia Kopytko, Szymon Kobylarz, Marcin Sipiora, Dominik Stanisławski, Bartek Węgrzyn). Artyści poddają pod eksperyment własną, twórczą tożsamość, sięgają po bezprecedensową mistyfikację i generują nieistniejące osoby artystyczne wraz z ich pracami, stawiając w ten sposób pytanie o granice manipulacji, możliwych dzięki rozwojowi sztucznej inteligencji. W projekcie pt. „Left Hand Exercises” Martyna Rzepecka podejmuje próbę przeniesienia dysfunkcji własnego ciała na nową wartość artystyczną. W tym cyklu możemy oglądać zestaw prac stanowiących swego rodzaju wizualną kopalnię autorefleksji osoby praworęcznej, którą sytuacja zmusiła do pracy ręką lewą. Na wystawie możemy też zetknąć się z wizualnym esejem pt. „Witaj smutku”, przygotowanym przez Olę Sikorę w estetyce „medycznej”. Do dyskusji o języku władzy zachęca marmurowy hot-dog Alberta Wrotnowskiego, jego praca pt. „Kiełbasa Wyborcza z Orlenu” stanowiący swego rodzaju komentarz do rządowej propagandy, manipulującej cenami paliw w trakcie wyborów parlamentarnych w 2023 roku.

W tegorocznej edycji wzięło udział 129 artystek i artystów z Polski, Ukrainy, Białorusi, Chin oraz Wietnamu nadsyłając swoje autorskie propozycje. Jury zapoznało się z nadesłanymi zgłoszeniami, które zawierały zgodnie z regulaminem jedną pracę lub jeden projekt. Jury ostatecznie dopuściło do kwalifikacji 125 zgłoszeń a podczas obrad zakwalifikowało do udziału w wystawie pokonkursowej – 14 projektów:

„Stream Freesolo” Filipa Bruchnalskiego, „Cząstka czerni” Michała Bugzela, „Dotyk śmierci” Karoliny Dżbik, „Galeria na Ziemi” Barbary Hubert, „Proteza” Jakuba Jakubowicza, „Nauczyciel”  Artura Janasika/Rutra Kisanaja, „Stajemy się” Ewy Jaworskiej, „Schlafender Löwe” Przemysława Jeżmirskiego, „Dowód” Katsiaryny Kardash, „bez tytułu – 23-04 z cyklu … (NIEOZNACZONE)” Jerzego Muszyńskiego, „This Exhibition does not exist” O.W.L. Kolektywu, “Left Hand Excercises” Martyny Rzepeckiej, „Witaj smutku” Oli Sikory, „Kiełbasa Wyborcza z Orlenu” Alberta Wrotnowskiego.

Podczas wernisażu Próby 5 w dniu 10.10.20204 w Galerii Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu odczytano oficjalny werdykt jury oraz wręczone zostały nagrody regulaminowe.

Laureaci i finaliści Międzynarodowego Konkursu na Eksperyment w Sztukach Wizualnych – Próba 5:

Grand Prix – Nagroda Prezydenta Miasta Kalisza 10.000 PLN:
Katsiaryna Kardash za projekt DOWÓD

Nagroda Galerii Sztuki im. Jana Tarasina 4.000 PLN oraz wystawa indywidualna:
O.W.L Kolektyw za projekt This Exhibition does not exist

Nagroda Galerii BWA w Tarnowie 4.000 PLN oraz pobyt studyjny:
Martyna Rzepecka za projekt Left Hand Exercises

Wyróżnienia honorowe:

Z racji wyrównanego i wysokiego poziomu konkursu jury zdecydowało się wyróżnić dwa projekty:

– Schlafender Löwe Przemysława Jeżmirskiego
– Kiełbasa Wyborcza z Orlenu Alberta Wrotnowskiego

Więcej informacji>>

Wystawa laureatów i finalistów Międzynarodowego Konkursu na Eksperyment w Sztukach Wizualnych – Próba 5

Wernisaż: 10 października 2024 r., godz. 19:00
Galeria Sztuki im. Jana Tarasina w Kaliszu