Widzę muzykę
15.05 – 12.09.2021
Muzeum Fryderyka Chopina
w Warszawie

„Kolor jest klawiszem. Oko jest młoteczkiem. Duch zaś wielostrunnym fortepianem” – Wassily Kandinsky, O duchowości w sztuce

A gdyby tak słuchać oczami albo patrzeć uszami? Znaleźć dźwięk koloru, brzmienie linii czy kształt akordu? Wystawa Widzę Muzykę jest muzealną próbą „sportretowania” twórczości Chopina, podjętą na przykładzie dzieł wyłącznie ze zbiorów Muzeum Chopina. Przedstawia liczne wyobrażenia i inspiracje oraz pokazuje różne podejścia twórców do zagadnienia korespondencji sztuk – w tym artystycznego opracowania odczuwanej przez nich synestezji.

Jak wspomina jej kuratorka, Marta Tabakiernik: „Scenariusz wystawy ułożył się w podzieloną na tematy, wizualną narrację. Uchwytuje ona przeciwieństwa: słuchania zbiorowego i indywidualnego, wyobrażeń konkretnych i abstrakcyjnych, artystycznych postaw – oryginalnych i konwencjonalnych, wreszcie: słuchania poprzez patrzenie i słyszenia poprzez widzenie”.

Prezentowane na wystawie prace, np. Koncert pod pomnikiem w Łazienkach Królewskich Bogusława Szwacza, pokazują charakterystyczne dla słuchania Chopina scenerie i momenty. Sfera „wyobrażeń” o muzyce Chopina zostaje na ekspozycji omówiona za sprawą m.in. impresji do utworów kompozytora z trzech różnych tek graficznych – Roberta Spiesa, Władysława Jahla i Eugeniusza Pichella. Wybitnym przykładom wykorzystania znaków i obiegowych chopinowskich motywów będzie można przyjrzeć się na pracach twórców Polskiej Szkoły Plakatu, takim jak Henryk Tomaszewski, Tadeusz Trepkowski czy Roman Cieślewicz.

Jako wizualizacje prób synestetycznego łączenia dźwięku i obrazu zaprezentujemy m.in. prace Iry Jeana Belmonta i Wojciecha Weissa. Ten pierwszy artysta, tworzący w nurcie nazwanym przez niego color-music expressionism, pozostawił ponad 100 prac synestetycznych. Weiss w wybranych pracach i szkicach umieszczał legendy barw odpowiadających danym tonacjom.

Rozpiętość estetyk i technik oraz postaw twórców tworzą na wystawie barwny kalejdoskop różnorodnych dzieł. Na koniec zestawiamy z nimi rękopis muzyczny Fryderyka Chopina. Ta pomazana kartka papieru, szkic (brudnopis) z zapisem kilku myśli do wspaniałego utworu – Poloneza-Fantazji – nie przestaje nas intrygować i inspirować: wywołuje bowiem skojarzenia z rysunkami abstrakcyjnymi, a nawet ze współczesnymi partyturami graficznymi – szczególnymi przykładami syntezy plastyki i muzyki.

Wystawie będą towarzyszyły liczne wydarzenia: zapraszamy do udziału w aktywnościach proponowanych dzieciom na facebookowej grupie „Dzieci widzą muzykę”, sobotnich spotkaniach w Salonie Chopinowskim czy cotygodniowych oprowadzaniach. W ciągu trwania wystawy, w trakcie ostatniej godziny zwiedzania będzie można w sali koncertowej zasłuchać się w utworach ze specjalnie ułożonej playlisty, przez którą poprowadzi nas komentarz animatora muzealnego.

Kurator Muzeum Fryderyka Chopina – dr Seweryn Kuter
Kurator wystawy „Widzę muzykę” – Marta Tabakiernik