Wystawa „Władysław Hasior – Daniel Rycharski „mogę wam opowiedzieć o sobie o was” koncentruje się wokół OSOBY i otaczającego ją/jego świata, którego „dramatyczność” dostrzegał i komentował w swoich pracach Władysław Hasior, oraz świata, o którego kryzysie wartości mówi Daniel Rycharski.

Z jednej strony mamy więc narratora, pragnącego „budzić wrażliwość na zjawiska, która spospolitowała nam codzienność” i opowiadającego, że ból, samotność, wina, to doświadczenia towarzyszące człowiekowi od wieków. Z drugiej artystę, który porusza tematy związane z wykluczeniem człowieka, z nieakceptowaniem jego odmienności, mówiącego o kryzysie dotychczas obowiązujących norm i pojęć moralnych, a także o konieczności zmian oraz zaktywizowania się w obliczu współczesnych problemów. Obaj artyści podkreślają również swoje pochodzenie, a ich głosy łączą się w jedną opowieść o ludzkim doświadczeniu.

Wystawa jest okazją do spotkania dwóch ważnych dla polskiej sztuki artystów. Zaproszenie Daniela Rycharskiego do dialogu z Władysławem Hasiorem nie jest przypadkiem. Łukasz Gorczyca określa artystyczną działalność Hasiora jako „twórczość dotyczącą polskiej transformacji powojennej. Tego w jaki sposób następuje zderzenie modernizacji socjalistycznej z bardzo tradycyjną, katolicką czy pofeudalną strukturą”. Podobne głosy pojawiają się w dyskusji na temat Rycharskiego, tyle, że jego rzeczywistość to nie Polska PRL-u, a ta potransformacyjna – z rozrastającymi się miastami, ale spychaną na margines wsią. Artysta podkreśla, że zmiany zaczęły się już po 1989 roku, ale większe znaczenie miał akces Polski do Unii Europejskiej i to tę datę można przyjmować jako definitywnie kończącą kulturę chłopską, opartą na małych gospodarstwach, pracujących na własne potrzeby. Hasior rejestrował pojawiające się w polskich domach nowe materiały, zmieniające się estetyki, Rycharski z kolei chce zwrócić uwagę na to, jak przemiany społeczno-polityczne wpłynęły na życie ludzi na wsi.

Obaj artyści mają doskonale znają przestrzeń rytuałów, symboli, kodów językowych polskiej prowincji. Świadomość swojego pochodzenia to z pewnością cechy, które ich łączą, ale najważniejsze w ich sztuce jest skupienie na OSOBIE i na jego/jej lękach, bólu, słabościach, ale też pamięci doświadczeń, które gromadzi przez całe swoje życie. Obaj swoją sztukę tworzą z myślą o odbiorcy, o kontakcie z nim i opowiedzeniu mu konkretnych treści, ale też skłonieniu do namysłu nad tu i teraz. W podejściu obu artystów widać chęć wypracowania sposobu porozumiewania się z odbiorcą, przekazywania mu swoich intencji i przypominania o ważnych kwestiach.

Prezentowane na wystawie prace pochodzą z kolekcji prywatnych i instytucjonalnych. W przypadku Władysława Hasiora są to przede wszystkim asamblaże i materiały archiwalne pochodzące ze zbiorów Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem oraz z kolekcji prywatnej. Poza pracami wypożyczonymi z galerii i od osób prywatnych, na wystawie prezentujemy również nowe realizacje przygotowane przez artystę specjalnie na tę ekspozycję.

Kuratorka: Julita Dembowska

Współorganizator: Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem

Wypożyczenia: Muzeum Tatrzańskie im. Dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem, Gunia Nowik Gallery, Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Galeria Arsenał w Białymstoku, Fundacja Sztuki Polskiej ING, kolekcje prywatne