Początki

W latach 70. ubiegłego wieku Krzysztof Penderecki poszukuje domu i miejsca dla pracy twórczej. Kompozytor rozważa opuszczone pałace i zrujnowane zamki, jakich niemało w spustoszonym komunizmem kraju. Ostatecznie wybiera Dwór w Lusławicach, obiekt z prawdziwego zdarzenia o wyjątkowym dla kultury i historii znaczeniu. Dwór to dom otwarty, bez blichtru i efekciarstwa, bez fos i bastionów. Zaprasza i oferuje gościnę. Styl dworkowy — dawniej emanacja polskości — ewokuje atmosferę swobody i bezpretensjonalności.

Na przełomie XVI i XVII wieku za sprawą założonej przez braci polskich szkoły z Lusławic na świat promieniuje myśl ariańska wraz z ideami tolerancji i duchowego braterstwa. Tutaj też na początku XX wieku Jacek Malczewski uczy malarstwa i rysunku uzdolnione artystycznie miejscowe dzieci. Zamieszkując w Lusławicach, Krzysztof Penderecki zamierza tę tradycję kontynuować. Idea stworzenia unikalnego ośrodka muzycznego zawiązuje się już podczas pierwszych lusławickich koncertów organizowanych latem 1980 roku.

Dwie dekady później kompozytor doprowadza do powstania Stowarzyszenia, a w konsekwencji – utworzenia nowej instytucji kultury. Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego, powołane do życia w 2005 roku, zostaje wpisane do rejestru Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Otrzymuje status narodowej instytucji kultury.

Idea

Działalności Europejskiego Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego przyświeca nadrzędna idea inspirowania najzdolniejszych młodych muzyków do doskonalenia umiejętności i dążenia ku pełnej dojrzałości artystycznej. Kursy mistrzowskie, warsztaty solowe, kameralne i orkiestrowe, seminaria oraz wykłady kładą akcent na relację między mistrzem a uczniem. Instytucja kultywuje tym samym tradycyjne, europejskie wartości. CENTRUM jest miejscem spotkań młodych adeptów muzyki z mistrzami sztuki wykonawczej i kompozytorami, a także wybitnymi postaciami szeroko pojętej humanistyki. Wszechstronne kształcenie na wszystkich etapach rozwoju artystycznego zarówno koncentruje się na rozwoju umiejętności praktycznych w zakresie wykonawstwa i interpretacji, jak również pogłębia wiedzę o stylach muzycznych, dziejach form i gatunków muzyki europejskiej, estetyce dzieła muzycznego i jego miejsca w kulturze. Drugą obok wszechstronnej edukacji muzycznej najważniejszą sferą działalności instytucji są koncerty i festiwale. Prezentacje obejmują zarówno klasyczne arcydzieła światowej literatury muzycznej, jak i muzykę najnowszą. Dążenie do upowszechniania wśród szerokich kręgów słuchaczy dzieł tworzonych współcześnie i wykonywanych przez muzyków młodego pokolenia i ich mistrzów jest szczególnym i ważnym rysem działalności CENTRUM.

Działalność

W spotkaniach, kursach mistrzowskich, warsztatach artystycznych i koncertach organizowanych przez Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego biorą udział najbardziej utalentowani muzycy oraz światowego formatu artyści i pedagodzy.

CENTRUM wyznaczyło i niezmiennie podtrzymuje najwyższy standard przedsięwzięć realizowanych zarówno w Lusławicach, jak i w innych ośrodkach kraju. Instytucja tętni życiem muzycznym, czemu sprzyjają walory samego budynku obiektu CENTRUM (lokalizacja oddalona od aglomeracji miejskiej, wyjątkowa architektura, nowoczesne zaplecze techniczne, znakomita sala koncertowa) oraz bogata i urozmaicona oferta programowa instytucji. Cechy te w połączeniu ze sprawną organizacją i atmosferą miejsca podbijają serca młodych muzyków, wybitnych artystów i pedagogów oraz coraz liczniejszej, wielotysięcznej publiczności.
W latach poprzedzających budowę siedziby w Lusławicach zrealizowano szereg projektów autorskich: wśród nich znalazł się cykl warsztatów instrumentalnych i wokalnych „Spotkania z Mistrzem” będący platformą dialogu pomiędzy mistrzami XX wieku i artystami XXI wieku oraz program wydawniczy „Młodzi kompozytorzy” prezentujący i promujący dzieła młodej generacji polskich kompozytorów.

W nowej siedzibie w Lusławicach CENTRUM zainicjowało szereg projektów edukacyjnych i koncertowych, wyznaczając główny nurt działalności instytucji na kolejne lata.