Muzeum Śląskie w Katowicach
Utworzenie Muzeum Śląskiego ściśle wiązało się z powołaniem w 1924 roku Towarzystwa Muzeum Ziemi Śląskiej, którego zadaniem było gromadzenie pamiątek kultury materialnej i duchowej wytworzonych na Śląsku. Oficjalnie Muzeum Śląskie rozpoczęło swoją działalność dnia 23 stycznia 1929 roku, a już w maju tego samego roku udostępniono pierwsze wystawy, które były eksponowane na piątym piętrze gmachu Urzędu Wojewódzkiego i Sejmu Śląskiego.
Pierwszym dyrektorem muzeum był Tadeusz Dobrowolski. Jako organizator i autor koncepcji programowej instytucji rozpoczął gromadzenie pierwszych eksponatów, w tym: stroi ludowych, wyrobów rzemiosła artystycznego, obrazów, oraz kolekcji sztuki sakralnej.
Rok 1936 to początek budowy jednego z najnowocześniejszych w ówczesnej Europie gmachu Muzeum Śląskiego, którego autorem był Karol Schayer. Niestety mimo zakończenia prac budowlanych w 1939 roku, budynek nie doczekał się oficjalnego otwarcia. Zakończenie prac zbiegło się z wybuchem II wojny światowej i zamiast otwarcia była grabież symbolu polskości dokonana przez hitlerowców. Część zbiorów, którą udało się ocalić przed zniszczeniem przewieziono do Landesmuseum w Bytomiu, dzisiejszego Muzeum Górnośląskiego.
Restytucja Muzeum Śląskiego nastąpiła w grudniu 1984 roku. Tymczasową siedzibą muzeum został budynek dawnego hotelu z przełomu XIX i XX wieku, położony przy al. W. Korfantego 3, a dyrektorem został dr Lech Szaraniec. Adaptacja czteropiętrowego gmachu trwała do 1992 roku, kiedy to udostępniono ostatnie sale ekspozycyjne.
Po restytucji w 1984 roku do Muzeum Śląskiego powróciła przechowywana część przedwojennych zbiorów placówki, w tym najcenniejsza kolekcja obrazów polskiego malarstwa dawnego, która dziś eksponowana jest na wystawie stałej Galerii sztuki polskiej 1800-1945.
Muzeum Śląskie może pochwalić się zbiorem ponad 118 tys. eksponatów z różnych dziedzin sztuki, a także archeologii, etnografii, historii, fotografii, plastyki nieprofesjonalnej.
Muzeum dzisiaj
Nowy kompleks budynków Muzeum Śląskiego, znajdujący się na terenie dawnej Kopalni Węgla Kamiennego Katowice, wraz z innymi powstającymi tutaj instytucjami tworzy Strefę Kultury – nowe centrum życia kulturalnego miasta.
listopad 2019
Duch natury i inne bajki
Wernisaż: 22 listopada 2019 r. godz. 18.00 Muzeum Śląskie Wystawa czynna do: 03 maja 2020 r. Kurator: Marek Pokorný Wystawa zorganizowana z okazji 20-lecia kolekcji Fundacji Sztuki Polskiej ING. Budowana od dwudziestu lat kolekcja Fundacji Sztuki Polskiej ING gromadzi dzieła powstałe w ciągu ostatnich trzech dekad. Ten obszerny, choć w pewnym stopniu ograniczony zbiór reprezentuje zróżnicowanie polskiej sztuki. W ramach jubileuszowej wystawy na chwilę oderwałem prace od przypisanych im numerów ewidencyjnych i podjąłem próbę dialogu na temat jednej z najistotniejszych…
Dowiedz się więcej »styczeń 2020
Sztuka zwana naiwną i co dalej… Recepcja myśli Aleksandra Jackowskiego w kolekcji Muzeum Śląskiego
Wernisaż: 18 stycznia 2020 r. godz. 18:00 Muzeum Śląskie w Katowicach Wystawa czynna do: 31 maja 2020 r. Kurator: Sonia Wilk Wystawa opiera się o najważniejszą w polskiej literaturze przedmiotu pozycję autorstwa Aleksandra Jackowskiego „Sztuka zwana naiwną”. Publikacja ta mimo 25 lat od jej wydania wciąż jest aktualna i najobszerniej wyjaśniająca specyfikę i różnorodność opisywanego zjawiska. fot. materiały organizatora Wystawa pokazuje wpływ myśli autora na polskie kolekcje muzealne, a przede wszystkim na tworzenie kolekcji plastyki nieprofesjonalnej w Muzeum Śląskim. Poza…
Dowiedz się więcej »wrzesień 2020
Programowanie lalki. Ali Bunsch w kolekcji Centrum Scenografii Polskiej
Programowanie lalki. Ali Bunsch w kolekcji Centrum Scenografii Polskiej Wernisaż: 18 września 2020 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Wystawa czynna do: 03 stycznia 2021 r. Kurator: Jolanta Niedoba Ali Bunsch to jeden z najwybitniejszych scenografów w powojennym teatrze polskim. Jego prace były nie tylko niezwykle atrakcyjne wizualnie, ale przede wszystkim stanowiły pogłębione studium rzeczywistości, wyłaniające się za pośrednictwem ciekawych metafor. Umiejętnie czerpał inspiracje ze świata dziecięcej wyobraźni i nie bez wpływu na projektowane przez niego lalki pozostawała świadomość stosunku dziecka…
Dowiedz się więcej »Chiharu Shiota. Counting Memories
Chiharu Shiota. Counting Memories Wernisaż: 27 września 2020 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Wystawa czynna do: 31 października 2020r. Kurator: Łukasz Adamski „Swoją instalacją pragnę zwizualizować w tej przestrzeni wszechświat. Masywna chmura przeplatających się linii wypełnia pomieszczenie; unosi się nad układem dziewięciu stołów i krzeseł. Sieć ta mieści w sobie setki białych liczb, niczym gwiazdy na nocnym niebie. Pomieszczenie przekształca się w organiczną przestrzeń, nasz wewnętrzny wszechświat złączony z tym, co zewnętrzne. Wzajemnie powiązane sznury obrazują naszą wspólną historię. Każda…
Dowiedz się więcej »maj 2021
Drzeworyt ludowy – zaginiona sztuka?
Drzeworyt ludowy - zaginiona sztuka? 14 maja 2021 r. - 15 sierpnia 2021 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Piotr Sagan, Chrystus Frasobliwy | 1825–1900, drzeworyt wzdłużny ręcznie kolorowany, ośrodek w Bobrku k. Oświęcimia, zbiory Muzeum Etnograficznego im. Seweryna Udzieli w Krakowie. Drzeworyt ludowy jest mało znaną i rzadko prezentowaną dziedziną sztuki ludowej. Popularny był w XVIII i XIX wieku, ale pod koniec XIX wieku stał się sztuką zaginioną. Na szczęście już w XIX wieku pojawiły się pierwsze jego kolekcje,…
Dowiedz się więcej »sierpień 2021
Mistrzowskie narracje. Śląscy mistrzowie grafiki
Mistrzowskie narracje. Śląscy mistrzowie grafiki 19 sierpnia 2021 r. - 04 listopada 2021 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Kurator: Andrzej Holeczko – Kiehl Wystawa Mistrzowskie narracje. Śląscy mistrzowie grafiki „Mistrzowskie narracje. Śląscy mistrzowie grafiki” to prezentacja sztuki grona artystów związanych z Katowicami i dziejami obecnej Akademii Sztuk Pięknych. Od 1929 roku, kiedy to powołali pierwsze formalne stowarzyszenie artystyczne, twórców tych łączy grafika. Ekspozycja jest także próbą ilustracji nie tyle historii tego środowiska, ile trwałości relacji mistrz – nauczyciel – uczeń,…
Dowiedz się więcej »październik 2021
Biografie (nie)autoryzowane
Biografie (nie)autoryzowane. Szczepan Mucha, Maria Wnęk i Marianna Wiśnios 15 października 2021 r. - 18 kwietnia 2022 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Kurator: Magdalena Łuków vel Broniszewska Wystawa Biografie (nie)autoryzowane „Cudak”, „dziwak”, „odmieniec”, „wariat” – z takimi bolesnymi określeniami spotykali się twórcy, którym poświęcono wystawę Biografie (nie)autoryzowane. Powodem, dla którego słyszeli te raniące określenia, były potrzeby artystyczne stojące w opozycji do pewnego ugruntowanego w społeczeństwie wzoru życia i zachowywania się. Bohaterowie wystawy Szczepan Mucha, Maria Wnęk i Marianna Wiśnios należą…
Dowiedz się więcej »grudzień 2021
11. Triennale Grafiki Polskiej
11. Triennale Grafiki Polskiej 11 grudnia 2021 r. - 10 marca 2022 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Kurator: Bogdan Topor Wystawa 11. Triennale Grafiki Polskiej Rzeczywistość COVID-19 dopadła nas w jej najbardziej bezpośredniej, a zarazem najdotkliwszej postaci. Zmiany, nie tylko generacyjne, są widoczne bardziej niż kiedykolwiek, przestaliśmy mieć wpływ na rzeczywistość i jej kształtowanie, a ogólny kryzys ujawnił kasandryczne myślenie o przyszłości. Stoimy u progu nowej rzeczywistości, na naszych oczach świat ulega przeobrażeniu, po szaleństwie nasycenia i pogoni za tym…
Dowiedz się więcej »Wymiary scenografii 2021
Wymiary scenografii 2021 18 grudnia 2021 r. - 06 stycznia 2021 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Kurator: Agnieszka Kołodziej-Adamczuk Wystawa Wymiary scenografii 2021 Wystawa Wymiary scenografii prezentuje prace nominowane do Nagrody Scenograficznej im. Jerzego Moskala. Celem konkursu i towarzyszącej mu ekspozycji jest realizacja wydarzenia promującego potencjał debiutujących artystów, wykorzystujących w swojej twórczości warsztat scenograficzny. Konkurs jest wydarzeniem otwartym wobec rozwoju współczesnej scenografii i sztuk wizualnych, a także inspirującym, skierowanym do artystów rozpoczynających samodzielne działania, spotkaniem organizowanym przez Muzeum Śląskie w…
Dowiedz się więcej »styczeń 2022
Poza Edenem. Sztuka współczesna ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach
Poza Edenem. Sztuka współczesna ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach 27 styczeń 2022 r. - 26 styczeń 2023 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Kurator: Joanna Szeligowska-Farquhar Henryk Waniek, Jun - Sept | 1985 Projekt wystawienniczy Poza Edenem zrodził się z myślą o prezentacji zespołu dzieł pozyskanych do kolekcji muzeum w grudniu 2018 roku. Pierwotnie składały się one na Śląską Kolekcję Sztuki Współczesnej, która poniekąd definiowała byt Fundacji dla Śląska, założonej w Katowicach w 2001 roku. Wieloletnia działalność fundacji pozwoliła zgromadzić…
Dowiedz się więcej »luty 2022
Kobieto, boski diable… Wizerunki kobiet w projektach scenograficznych z kolekcji Muzeum Śląskiego w Katowicach
Kobieto, boski diable... Wizerunki kobiet w projektach scenograficznych z kolekcji Muzeum Śląskiego w Katowicach 04 lutego 2022 r. – 03 kwietnia 2022 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Kuratorka: Sylwia Ryś Wystawa Kobieto, boski diable... Wizerunki kobiet w projektach scenograficznych z kolekcji Muzeum Śląskiego w Katowicach Wystawa prezentuje fenomen tworzenia postaci scenicznej i funkcję kostiumu w tym procesie. Jest on nie tylko transpozycją literackiego opisu na formę wizualną, ale też złożonym aktem twórczym, który przenosi akcent z relacji aktor-reżyser-postać na relację…
Dowiedz się więcej »kwiecień 2022
Ludwika Ogorzelec. Wystawa podziemna
Ludwika Ogorzelec. Wystawa podziemna 08 kwietnia 2022 r. – 02 październik 2022 r. Muzeum Śląskie w Katowicach Wystawa Ludwika Ogorzelec. Wystawa podziemna Instalacje artystyczne Ludwiki Ogorzelec prezentowane były w wielu miejscach na świecie. Od 8 kwietnia będzie można je oglądać także w Muzeum Śląskim w Katowicach. Ekspozycja nosi tytuł Wystawa podziemna, a jej nazwa bezpośrednio nawiązuje do specyficznej architektury muzealnych przestrzeni. Program artystyczny został sformułowany przez Ludwikę Ogorzelec w 1981 roku, w kolejnych latach był rozwijany i uzupełniany o nowe…
Dowiedz się więcej »czerwiec 2022
100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny
Wystawa 100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny Dla uczczenia setnej rocznicy urodzin Józefa Szajny Muzeum Śląskie przygotowało retrospektywną wystawę pt. „100 × TeArt. Wolność Józefa Szajny”. Tytułowe słowo pochodzi ze zbitki znaczeń: sztuka i teatr. Na ekspozycji zgromadzono 100 prac, oddając głos artyście, przedstawiając jego dzieła (projekty scenografii, obrazy, instalacje) i obszernie cytując wypowiedzi. Dla Józefa Szajny pierwotną wartością była wolność, którą dawała mu niczym nieograniczona kreacja. Tworzony przez niego autorski teatr organiczny był trudny w odbiorze, niepokojący, drażniący widza,…
Dowiedz się więcej »Głusza
Wystawa Głusza „Głusza” to projekt, którego częścią jest wystawa stworzona przez słyszących i Głuchych kuratorów, dzięki czemu daje szansę zapoznania się z wizją świata zbudowaną na znakach i obrazach. Opowiada o tym, w jaki sposób język wpływa na nasze postrzeganie rzeczywistości, przybliża mało znaną, ale fascynującą kulturę i sztukę Głuchych. Wystawa prowadzi nas przez meandry typografii, wielozmysłowych doświadczeń i multimediów. Skłania do refleksji nad znaczeniem języka w rozwoju kultury, zrozumienia różnic pomiędzy językami fonicznymi i przestrzenno-wizualnymi, do których zaliczają się…
Dowiedz się więcej »czerwiec 2023
Chopinowi Duda-Gracz
Wystawa Chopinowi Duda-Gracz (…) wesoły jestem zewnątrz, szczególniej między swoimi (…), ale w środku coś mnie morduje – jakieś przeczucia, niepokoje, sny albo bezsenność – tęsknota – obojętność – chęć życia, a w moment chęć śmierci – jakiś słodki pokój, jakieś odrętwienie, nieprzytomność umysłu, a czasem dokładna pamięć mnie dręczy. Kwaśno mi, gorzko, słono, jakaś szkaradna mieszanina uczuć mną miota! Jerzy Duda-Gracz często rozmyślał nad ideami, historiami, tradycjami i epokami, które dobiegają końca. Trwał w zadumie nad światem, który się…
Dowiedz się więcej »październik 2023
Melting Pott. Wystawa fotografii Tilla Brönnera
Wystawa Melting Pott. Wystawa fotografii Tilla Brönnera By zrozumieć dane miejsce, konieczna jest obserwacja trzech wypadkowych: człowieka, który je zamieszkuje, otoczenia oraz tego, co dla lokalnej społeczności jest szczególnie ważne i ją spaja. W przypadku regionu przemysłowego trzecim kluczowym elementem w tej analizie jest industria. Till Brönner, przemierzając teren Zagłębia Ruhry, stworzył reportaż, który jest zapisem wszystkich powyższych elementów. Artysta daje widzowi możliwość kompletnego zapoznania się z fotografowanym miejscem. Przyglądając się prezentowanym na wystawie wizerunkom, otrzymamy klucz do zrozumienia eksplorowanego…
Dowiedz się więcej »