Skóra anatomiczna / skóra sakralna
Dział Historii Medycyny (Szpital św. Ducha)
ul. Stara 6, Frombork
czerwiec 2022 – luty 2023

Skóra pełni wiele ważnych funkcji: stanowi zewnętrzną powłokę chroniącą ciało przed przenikaniem wody i szkodliwych substancji, absorbuje promieniowanie ultrafioletowe, czyni barierę dla czynników fizycznych, chemicznych oraz mechanicznych. Chroni organizm przed utratą płynów wewnątrzustrojowych, dzięki obecności komórek układu immunologicznego pełni funkcję bariery immunologicznej.

Ludzka skóra należy też do najbardziej intymnych części ciała, nie tylko „rekomenduje” ciało, ale też właściwie nim jest. Ciało pozbawione skóry jest odarte z tożsamości, indywidualności. Człowiek bez skóry, bez przynależnego jej koloru, blizn, śladów emocji, śladów istnienia jest człowiekiem, ale nie jest osobą, skóra nie jest bowiem biernym okryciem – zdradza wiek, status fizjologiczny, jest społecznym afiszem; ogłasza kim jesteśmy albo kim chcielibyśmy być.

Skóra jest suknią, ubiera ciało, często nosi funkcję ciała symbolicznego. Od czasów starożytnych pojmowano skórę jako realną granicę między wielkim, a małym światem; graniczną membranę między Makrokosmosem, a Mikrokosmosem. Skóra nie jest tylko strefą graniczną, ale także zmysłowym obszarem, dzięki któremu człowiek odbiera świat zewnętrzny. Z drugiej strony jest też narzędziem, za pomocą którego świat zewnętrzny odbiera indywidualnego człowieka, poprzez treści i komunikat, które ten ujawnia zabiegami kosmetycznymi i estetycznymi.

Skóra stała się istotnym symbolem/znakiem/pojęciem wykorzystywanym zarówno w sztuce świeckiej (w ikonografii bogato ilustrowanych dzieł anatomicznych) jak i w sztuce religijnej (w przestrzeni obrazującej tzw. „zranionych uzdrowicieli” – leczących patronów dotkniętych chorą skórą/symboliczną raną, w symbolicznych ujęciach Mandylionu i Weraikonu). Obie przestrzenie obrazowe – pozornie odległe i obce – przenikały się, wpływając na siebie, inspirując się i tworząc wreszcie nową jakość ikoniczną, charakterystyczną dla sztuki nowożytnej.

Najnowsza wystawa prezentowana w Szpitalu św. Ducha (Dział Historii Medycyny Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku) dotyka zjawiska prezentacji skóry w szerokim aspekcie ikonografii świeckiej (anatomicznej) i sakralnej (ikonografia świętych). Ekspozycję tworzą odrębne przestrzenie podejmujące trzy zjawiska tematyczne: I Skóra anatomiczna, II Skóra jako tkanina, III Skóra sakralna.

Więcej informacji »

Scenariusz wystawy:
Jowita Jagla

Koncept scenograficzny wystawy:
Jowita Jagla

Kurator wystawy:
Jowita Jagla

Realizacja wystawy:
Jowita Jagla, Weronika Wojnowska, Jagoda Semków