- To wydarzenie minęło.
Adam Marczyński. Liryka i forma
29 września 2023 – 31 grudnia 2023
Prezentacja ponad sześćdziesięciu prac z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie i Muzeum Sztuki w Łodzi, chce przybliżyć moment krystalizowania się artystycznego credo Adama Marczyńskiego, gdzie cezurę stanowią lata 40. do połowy lat 60. XX wieku. Wystawa przygląda się twórczości powojennej artysty, która w kolejnych latach doprowadziła go do abstrakcji geometrycznej. To doskonała okazja skonfrontowania prac malarskich artysty z subtelnymi, wręcz poetyckimi rysunkami i znakomitymi monotypiami. Opowieść ta zamyka się na pracach przynależnych do nurtu abstrakcji geometrycznej.
Sztukę Marczyńskiego z tego okresu, w głównej mierze determinuje kolor i forma – jej dwa główne filary. To one w znacznej mierze wyznaczały myślenie artysty o sztuce i kosmiczno-botanicznym świecie. Natura, która w wielu pracach z tego okresu przybiera niezwykłe kształty, pokazuje się w różnych zależnościach i relacjach. Widać ich wzajemne oddziaływania i napięcia. Artysta nieustannie się nią „bawił”, zagłębiał się w nią, powtarzał motywy, nasycał je barwą bądź ograniczał do zarysu konturem.
Wystawa dobitnie pokazuje, iż warto powracać do wielowątkowej i fascynującej twórczości Adama Marczyńskiego, jest to też wyjątkowa okazja, by przypomnieć najlepsze lata polskiej awangardy, która przy immanentnej potrzebie eksperymentu i estetycznym wyrafinowaniu, zabiegała o kreatywny kontakt z widzem, włączanym niejednokrotnie w proces funkcjonowania dzieła sztuki.
Adam Marczyński, malarz i grafik urodzony 24 grudnia w 1908 roku w Krakowie, zmarł w rodzinnym mieście w 1985 roku. W latach 1930–1936 studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych, w pracowni prof. Władysława Jarockiego i Ignacego Pieńkowskiego. Przez kilka dziesięcioleci (1945–1979) pracował jako pedagog w macierzystej Akademii, kształcąc kolejne pokolenia artystów.
Jeszcze przed wojną związał się z awangardową i zaangażowaną społecznie I Grupą Krakowską. Po wojnie, wraz z Marią Jaremą i Jonaszem Sternem, był współzałożycielem reaktywowanej w roku 1957 Grupy Krakowskiej (II).