- To wydarzenie minęło.
Jan Bogusławski (1910–1982). Według reguł sztuki i własnego upodobania
4 lipca 2024 – 30 września 2024
Cellini powiedział kiedyś, że Perseusz jest jego największym dziełem rzeźbiarskim, bo stworzył je „według reguł sztuki i własnego upodobania”. Ja szukam w dziełach przeszłości reguł sztuki i piękna, żeby według nich tworzyć nowe formy – z własnego upodobania.
– rozmowa z prof. Janem Bogusławskim [rozmawia Marek Sadzewicz], „Stolica” 1954, nr 32 (346), s. 2-3.
Jan Bogusławski (1910–1982) należy do grona wielkich osobowości polskiej architektury XX wieku. Projektował budynki, wnętrza, meble, detale architektoniczne i reklamy świetlne. Przez całe życie był związany z Warszawą. Mierzył się z odbudową stolicy (m.in. Zamku Królewskiego), zaprojektował kultowe obiekty warszawskiego modernizmu (m.in. pawilon „Chemii”), ale też architekturę sakralną najwyższej próby (m.in. konkatedrę w Stalowej Woli). Przejawiał pasję do rzeźby, malarstwa, muzyki, literatury. Kierował się regułami sztuki, według których projektował własne formy. W zakresie meblarstwa rozwijał się wielotorowo: projektował sprzęty przeznaczone do mieszkań prywatnych, jak również do luksusowych wnętrz reprezentacyjnych (m.in. do Urzędu Rady Ministrów).
Wystawa zorganizowana przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki we współpracy z Instytutem Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie stanowi preludium do poznania twórczości projektanta. Pierwsza monograficzna wystawa w sposób tematyczny i problemowy prezentuje działalność Bogusławskiego. Gromadzi ponad 200 obiektów: oryginalne meble, niepublikowane rysunki i szkice autora, projekty budowlane, makiety architektoniczne, a także fotografie oraz materiały archiwalne. Takie zestawienie daje możliwość zauważenia indywidualnej estetyki i wyłuskania zasad, według których tworzył.
Bogusławski potrafił projektować w różnych okolicznościach i dla rozmaitych zleceniodawców, dlatego jego spuścizna jest wielowątkowa. Umiejętnie łączył tradycję meblarstwa z nowoczesnością, synergię architektury z nowatorskimi rozwiązaniami technicznymi. Wśród mnogości i różnorodności realizacji u podstawy zawsze była pasja do projektowania. Jego twórczość nie ma wspólnego mianownika, chyba poza jednym – Bogusławskiego można określić jako jednego z ostatnich, wielkich indywidualności przedwojennego pokolenia architektów.
Kurator naukowy: prof. Bolesław Stelmach
Kuratorka: Weronika Sołtysiak
Organizator: Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki
Współorganizator: Instytut Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie