- To wydarzenie minęło.
Niewielkie resztki z Solnej. Izaak Celnikier wobec doświadczenia Zagłady
10 listopada 2023 – 16 czerwca 2024
Wystawa poświęcona powojennej, powstającej na styku socrealizmu z estetyką Arsenału, młodzieńczej twórczości Izaaka Celnikiera z lat 1946-1964, wielkiego artysty żydowskiego urodzonego w Warszawie, wychowanka Domu Sierot Janusza Korczaka, ocalałego z Zagłady. Będzie to pierwsza ekspozycja jego wczesnych dzieł, w szczególności licznych rysunków (m.in. ilustracji do opowiadań Abrahama Rejzena i wierszy Dawida Sfarda), które są zdeponowane w różnych instytucjach, nigdy nie zostały zebrane w jedną całość i pokazane publicznie.
Niedługo przed wyjazdem do Francji w 1957 r. Izaak Celnikier nawiązał współpracę z wydawnictwem „Idisz Buch”. Stworzył ilustracje do jidyszowych publikacji: Ojsgewełte werk (Dzieł wybranych) Abrahama Rejzena i Lider (Wierszy) Dawida Sfarda – publikacji jak dotąd nietłumaczonych na język polski. Ilustracje, których Celnikier nigdy w ostatecznej publikacji nie widział, ponieważ zostały wydane po jego wyjeździe z Polski, zawierają zakodowane treści odnoszące widza do biografii artysty. Rysunki tworzą tym samym równoległą narrację względem tekstu, który ilustrują. W swoim dziele Celnikier projektował osobiste doświadczenie Zagłady na historie Rejzena pochodzące z czasów wcześniejszych, niektóre zaś opowiadania interpretował jako prefigurację Zagłady i dawał temu wyraz w tworzonych ilustracjach.
Wystawa będzie próbą odczytania biografii Celnikiera w ilustracjach do jidyszowych opowiadań i wierszy. Prześledzimy w jaki sposób te tworzone przed wyjazdem z Polski rysunki można odczytywać jako szkice do wielkoformatowych obrazów tworzonych już we Francji, a odwołujących się do jednego pierwowzoru – obrazów z getta utrwalonych w pamięci artysty.
Kuratorka: Zuzanna Benesz-Goldfinger.