Taniec życia. Taniec śmierci

8 października 2021 – 31 stycznia 2022
Muzeum Podlaskie w Białymstoku |
Ratusz w Białymstoku

Od śmierci przedstawiciela rodu Branickich herbu Gryf, Jana Klemensa Branickiego, minęło 250 lat. Jest to pretekst, a zarazem bardzo dobra okoliczność do ekspozycji niepokazywanych wcześniej pamiątek, dokumentów oraz zabytków archeologicznych związanych z Hetmanem.

ŻYCIE | Jan Klemens Branicki, jeden z najzamożniejszych ówcześnie magnatów i fundator miasta Białegostoku, prowadził aktywną działalność w wielu dziedzinach. Dzięki swojej pozycji oraz koneksjom rodzinnym był związany z najważniejszymi postaciami ówczesnej Polski i Europy, artystami i politykami. Izabela Branicka z Poniatowskich, żona Hetmana, siostra ostatniego króla Polski, angażowała się nie tylko w życie miasta, ale i politykę kraju.

Historia Hetmana, jaką znamy, pomogła kuratorkom zbudować wystawę Taniec życia | Taniec śmierci. Wystawa podkreśla najważniejsze wartości baroku, a za tym wartości sarmaty, jakim niewątpliwie był Jan Klemens Branicki.

ŚMIERĆ | Śmierć, codzienna towarzyszka życia obywateli nowożytnego społeczeństwa polskiego, stała się jedną z ważniejszych idei sarmackiego „kosmosu”.

Sama ekspozycja może być odbierana na wielu płaszczyznach i skłaniać do osobistej refleksji. Jej dwie zasadnicze części to ŻYCIE i ŚMIERĆ. Ten prosty podział jest dość wymowny, bo to właśnie ŻYCIE i ŚMIERĆ razem trwają, wirują obok siebie w „tańcu”. Tworząc to zestawienie, chcemy pokazać, że ludzie baroku żyli ze świadomością przemijania. Śmierć „towarzyszyła” im na co dzień, zajmując istotne miejsce w kulturowym systemie wartości. A najbardziej wymowny w tym kontekście jest danse macabre, topos wyrażający uniwersalność śmierci, wobec której wszyscy jesteśmy równi.