Twórczość Kazimierza Wiszniewskiego (1894-1960)

26 listopada 2021 r. – 30 stycznia 2022 r.
Muzeum Regionalne w Siedlcach
Kurator: Agnieszka Pasztor

W 2020 roku minęło 60 lat od śmierci artysty. Nasze muzeum, wystawę monograficzną autora drzeworytów zorganizowało 30 lat temu. Na ekspozycji wracamy do tej twórczości i prezentujemy zwiedzającym muzealną kolekcję. 1000 drzeworytów i linorytów, 200 akwarel, nie mniej obrazów olejnych i rysunków – dorobek Kazimierza Wiszniewskiego pozostawiony w polskich muzeach jest imponujący. Nasze muzeum gromadzi je od początku lat 80. XX w., dzięki historykowi sztuki Annie Ambroż, która jako pracownik jeszcze wtedy Muzeum Okręgowego w Siedlcach zapoczątkowała kolekcję.

Drzeworyty są ciekawym źródłem ikonografii zabytkowych budowli. W zbiorach znajduje się także jedyna akwarela: „Sień Fukierów” z 1923 r. Nasze muzeum może się poszczycić kolekcją 143 prac Kazimierza Wiszniewskiego.

Artysta często zmieniał miejsca zamieszkania. W twórczości Kazimierza Wiszniewskiego mamy zatem prezentowane na wystawie wizerunki wielu miast polskich, m.in. Gdańska, Lublina, Kazimierza Dolnego nad Wisłą oraz Starejwsi i Węgrowa.

Zaraz po studiach wyjechał do Lublina. Tworzył drzeworyty przedstawiające zabytkową architekturę i typy ludzkie. Uczestniczył w II Międzynarodowej Wystawie Grafiki Nowoczesnej we Florencji. Znalazł się tam w towarzystwie Józefa Mehoffera, Władysława Skoczylasa i Wojciecha Weissa i Leona Wyczółkowskiego. W Lublinie wydano także teki graficzne zawierające rysunki i drzeworyty.

Od 1927 pojawiają się w twórczości Wiszniewskiego budowle wzniesione w parku puławskim przez księżnę Izabelę Czartoryską: świątynia Sybilli, Domek Gotycki, Pałac Marynki w którym rodzina Wiszniewskich mieszkała. Utrwala też Kazimierz Dolny w swoich utworach.

Reprodukcję pracy św. Krzysztof umieściła w swojej książce znawczyni tej tematyki Angielka Clare Leighton, która zaznacza, że Wiszniewski potrafi kontrastować biel z czernią oraz doskonale działać szerokim rozmachem, zestawieniem białych i czarnych plam, by uzyskać dzięki temu właściwą grę tonów. Ludowa jest nie tylko strona formalna grafik. Ludowy jest także przenikający je duch, atmosfera tak charakterystyczna dla wiary ludzi tamtego czasu.

Od 1932 roku Wiszniewski mieszkał w Węgrowie. Jego brat otrzymał tutaj stanowisko starosty. Tutaj ukształtowało się jego indywidualne oblicze artystyczne. Odszedł od kanonu Skoczylasa – operowania białą kreską na czarnym tle. Zanikła płaskość przedstawienia. Artysta zaczął wydobywać plastykę brył, głębię perspektywy. Rytowanie architektury nie było już tylko suchą relacją.