Muzeum w Jarosławiu oficjalnie działa od 1925 roku, choć już od 1902 roku, z myślą o muzeum, urzędnicy Magistratu, a przede wszystkim Felicjan Tadeusz Papara zaczęli gromadzić dokumenty i pamiątki związane z historią miasta. W latach 20. XX wieku w prace nad utworzeniem Muzeum, mając poparcie Rady Miasta, bardzo silnie zaangażował się sekretarz Magistratu Jan Harlender. Wysiłek ten ukoronowany został powołaniem do życia muzeum miejskiego – w 550 rocznicę lokacji miasta – a Jan Harlender został pierwszym jego dyrektorem. Muzeum miało kilka siedzib, początkowo mieściło się w Ratuszu, a w latach 1938 – 1945 w kamienicy Attavantich (Rynek 5). W czasie II wojny światowej Muzeum było nieczynne, a zbiorami opiekował się Kazimierz Gottfried, późniejszy wieloletni dyrektor Muzeum. Po wojnie na potrzeby Muzeum oddano kamienicę Orsettich jedną z najpiękniejszych późnorenesansowych budowli mieszczańskich w Polsce. Swój wygląd i nazwę kamienica zawdzięcza Wilhelmowi Orsettiemu, który nabył ją w 1 połowie XVII wieku, a do zakupu skłoniła tego bogatego kupca i bankiera krakowskiego, Włocha z pochodzenia, bardzo wysoka ranga handlowa Jarosławia.