Termin „École de Paris” został po raz pierwszy użyty w 1925 roku przez francuskiego krytyka sztuki André Warnoda. Odnosi się on do szerszego zjawiska: napływu zagranicznych artystów, którzy osiedlili się najpierw na Montmartre, a następnie na Montparnasse przed I wojną światową i uczynili Paryż swoją szkołą sztuki i życia.

Wielu z tych artystów, głównie z Europy Środkowej i Wschodniej, było pochodzenia żydowskiego, ale byli też artyści z Hiszpanii (Picasso), Włoch (Modigliani), Japonii (Foujita), Meksyku (Rivera), Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Ten artystyczny tygiel sprawił, że Montmartre i Montparnasse stały się kolebką awangardy pierwszej połowy XX wieku. Pod wpływem wielu międzynarodowych artystów kubizm, fowizm, ekspresjonizm i postimpresjonizm stykały się i rozwijały w płodnym środowisku.

Podążając osią Północ-Południe – od Montmartre’u do Montparnasse’u – wystawa „École de Paris, kolekcja Marka Roeflera” prezentuje owoc wieloletniej pasji i pracy kolekcjonera, przybliżając publiczności zaskakującą twórczość kilku polskich mistrzów. Nazwiska uznanych artystów, takich jak Ossip Zadkine, Tamara de Lempicka i Mojżesz Kisling, towarzyszą artystom pokolenia często nieznanego szerszej publiczności: Henri Haydenowi, Eugène’owi Zakowi, Henriemu Epsteinowi, Meli Muter, Maurice’owi Mendjizky’emu, Simonowi Mondzainowi, Władysławowi Ślewińskiemu, Józefowi Pankiewiczowi, Louisowi Marcoussisowi, Alicji Halickiej oraz rzeźbiarzom Augustowi Zamoyskiemu, Bolesławowi Biegasowi i Józefowi Csaky’emu.

Wystawa ilustruje skalę twórczego rozkwitu École de Paris, a także wielość stylów charakteryzujących ten nurt. Wpływ Cézanne’a, Gauguina i Van Gogha styka się z autonomicznym rozwojem kilku artystów, którzy pod egidą wolnej myśli zbudowali własną estetykę w latach, gdy Guillaume Apollinaire, Max Jacob, Ambroise Vollard i wielu innych przyczyniło się do intelektualnego i komercyjnego wpływu awangardy.

Wystawa jest częścią stałego programu Muzeum Montmartre, który od kilku lat zaprasza zwiedzających do refleksji nad wielością dróg artystycznych i podkreśla symboliczną rolę Butte w historii sztuki, a także jego twórczą energię.

École de Paris. Kolekcja Marka Roeflera

17 października 2025 r. – 15 lutego 2026 r.
Muzeum Montmartre
Kuratorzy: Artur Winiarski, Alice S. Legé