Wystawa przybliży oeuvre artystycznego małżeństwa Hanny i Jacka Żuławskich – wszechstronnych twórców i charyzmatycznych pedagogów. Jacek pochodził z jednego z najpłodniejszych artystycznie polskich rodów, którego przedstawiciele byli i są aktywni na polu literackim, plastycznym, muzycznym i filmowym, do dziś zadziwiając skalą i różnorodnością dokonań. Z kolei ojciec Hanny był rzeźbiarzem, a stryj Zdzisław Piotr Jasiński – malarzem, współzałożycielem grupy Pro Arte.

Ekspozycja oparta jest o kolekcję prywatną z Bydgoszczy, powstałą poprzez pozyskanie spuścizny znajdującej się w zbiorach rodzinnych spadkobierców Żuławskich. Obszerny zespół dzieł obejmujący zróżnicowane dziedziny oraz szerokie ramy chronologiczne ich powstania (niemal 350 obiektów – obrazy olejne, akwarele/gwasze/tempery, rysunki, grafiki, rzeźba ceramiczna z lat 30.–80. XX w.) pozwalają na reprezentatywne przedstawienie dorobku artystów oraz prześledzenie założeń formalnych, treściowych i stylistycznych w ich twórczości.

Konwencja budowy obrazów oraz ich tony barwne wyraźnie wpisują malarstwo Żuławskich w tzw. szkołę sopocką z jej charakterystycznym koloryzmem, spajającym różnorodną tematykę. Zarówno portrety, jak i martwe natury, sceny rodzajowe (często groteskowe sytuacje opisujące rzeczywistość powojenną), pejzaże, a nawet kompozycje abstrakcyjne, utrzymane są w duchu postimpresjonizmu. To wynik doświadczenia wyniesionego z nauk w pracowniach paryskich, zwłaszcza Józefa Pankiewicza. Z kolei kadrowanie i budowanie planów obrazów wskazują wyraźnie na inspirację myślą Józefa Czapskiego. Charakterystyczny dla obojga artystów jest zwrot ku klasycyzmowi – czerpanie z tradycji starożytności poprzez sięganie po motywy z mitologii greckiej.

Ceramiczne rzeźby Hanny Żuławskiej są przykładem nowatorskiego podejścia do materii – ich masa kształtowana jest z zachowaniem walorów malarskich, wyrażającym się m.in. w wielokrotnym powlekaniu i nawarstwianiu szkliwa oraz starannym doborze kolorystyki. Rozwiązania formalne jej wyrobów wykazują inspiracje twórczością Pabla Picassa.

Hanna Żuławska, Ludzie | 1969, olej, płótno, 80,0 × 100,0 cm, praca z kolekcji prywatnej, fot. Zofia Seyda – NCP.ART

Hanna Żuławska, Autobus | l. 70. XX w., olej, płótno, 80,0 x 64,5 cm, praca z kolekcji prywatnej, fot. Zofia Seyda – NCP.ART

Hanna Żuławska, Martwa natura | l. 80. XX w., olej, płótno, 48,0 × 54,0 cm, praca z kolekcji prywatnej, fot. Zofia Seyda – NCP.ART

Hanna Żuławska , Zebranie, olej, płótno, 86,0 × 100,0 cm, praca z kolekcji prywatnej, fot. Zofia Seyda – NCP.ART

Zaprezentowanie na wystawie licznych szkiców malarskich i rysunkowych, wcześniej nie prezentowanych szerokiej publiczności, wzbogaci wiedzę o warsztacie artystów i koncepcji tworzenia przez nich dzieła. Odnajdziemy wśród nich m.in. projekty mozaik i tapiserii. Nieznane dotąd grafiki z wczesnego okresu twórczości, w różnych odmianach warsztatowych, uzupełnią szerokie spektrum działalności artystycznej Żuławskich.

Ekspozycji towarzyszyć będzie drukowany katalog wszystkich dzieł Hanny i Jacka Żuławskich wchodzących w skład bydgoskiej kolekcji, z barwnymi reprodukcjami nadającymi wydawnictwu charakter albumowy.

Hanna i Jacek Żuławscy to artyści wyjątkowo zasłużeni dla Trójmiasta jako współtwórcy wyższego szkolnictwa artystycznego na Wybrzeżu, aktywni działacze regionalnego Związku Polskich Artystów Plastyków, czy autorzy koncepcji i wykonawcy pracujący przy wystroju powojennej rekonstrukcji gdańskiej Starówki. Są laureatami licznych nagród, swoje prace prezentowali na wielu wystawach indywidualnych, zbiorowych i problemowych w Polsce i za granicą.

Hanna Żuławska (1908 Warszawa – 1988 Warszawa)
W latach 1930–1934 studiowała w warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowniach Tadeusza Pruszkowskiego i Felicjana Kowarskiego (malarstwo dekoracyjne i monumentalne), następnie w paryskiej filii ASP w Krakowie kierowanej przez Józefa Pankiewicza. Była współzałożycielką Państwowego Instytutu Sztuk Plastycznych w Sopocie w 1945 r. – późniejszej Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku, a obecnie Akademii Sztuk Pięknych, z którymi związała całe swoje zawodowe życie (kierowała Pracownią Ceramiki, w latach 1964–1966 była dziekanem Wydziału Rzeźby). Jest autorką malarstwa monumentalnego oraz ceramiki użytkowo-dekoracyjnej, m.in. mozaik w podcieniach domów na placu Konstytucji w Warszawie i na dworcu kolejowym w Gdyni, polichromii, sgraffitów i fresków kilkunastu kamienic Głównego Miasta w Gdańsku oraz na Starym i Nowym Mieście w Warszawie. Należała do „Grupy Ceramików Kadyny”.

Jacek Żuławski (1907 Kraków – 1976 Warszawa)
W 1927 r. rozpoczął studia w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowniach Władysława Jarockiego i Wojciecha Weissa. Dwa lata później przeniósł się do warszawskiej Szkoły Sztuk Pięknych, gdzie studiował u Felicjana Kowarskiego i Leonarda Pękalskiego (malarstwo dekoracyjne i monumentalne), następnie wyjechał do paryskiej pracowni Józefa Pankiewicza. W 1945 r. był współorganizatorem gdańskiej uczelni plastycznej, gdzie prowadził Pracownię Rysunku Wieczornego, Malarstwa Architektonicznego, a w 1965 r. objął Pracownię Dyplomową Malarstwa. W 1952 r. został powołany na głównego projektanta malarstwa podczas rekonstrukcji ulic Długiej i Długi Targ w Gdańsku.
opracowanie Inga Kopciewicz

W dniu 21.03.2024 (czwartek), o godz. 18.00 zapraszamy na oprowadzanie kuratorskie po wystawie, które poprowadzi jej kuratorka – Inga Kopciewicz.

kuratorka: Inga Kopciewicz
koordynacja: Danuta Pałys

Początek 20.02.2024, godz. 18.00
ul. Gdańska 20
Koniec 29.03.2024