Wystawa czynna do: 29 września 2019 r.
Muzeum Narodowe w Gdańsku |
Oddział Sztuki Dawnej
Kurator: Alicja Andrzejewska-Zając

Jakob Kabrun zgromadził niemal dziewięć tysięcy rycin i rysunków, które – dzięki najwybitniejszym przykładom reprezentującym poszczególne szkoły i kierunki artystyczne od XV wieku do czasów mu współczesnych – stanowią swoisty przewodnik po historii grafiki. Ważne miejsce w tym zespole rycin stanowiły prace Albrechta Dürera i Małych Mistrzów. W tym roku – zgodnie z przedwojenną tradycją wzbogacania tej wyjątkowej kolekcji o kolejne dzieła – Muzeum Narodowe w Gdańsku kupiło do swoich zbiorów pięć miedziorytów Heinricha Aldegrevera z kolekcji Aleksandra Belamina.

Przygotowanemu z tej okazji pokazowi rycin Heinricha Aldegrevera (1502 Padeborn – 1555 Soest) nadano tytuł „Wielki Mały Mistrz”. Artysta jest bowiem kojarzony z tzw. Małymi Mistrzami – grupą niemieckich twórców działających w 1. połowie XVI wieku pod wpływem graficznej twórczości Albrechta Dürera, którzy tworzyli niewielkie ryciny, często o tematyce związanej z ówczesną sytuacją społeczno-polityczną.

Heinrich Aldegrever większość życia mieszkał i pracował w Soest, jego twórczość graficzna obejmuje około 300 rycin. Poza dziełami biblijnymi, mitologicznymi i obyczajowymi tworzył także ornamenty służące złotnikom. Niewielkie ryciny, wykonane z wielką drobiazgowością i precyzją, są obecnie prawdziwą rzadkością na rynku, znajdują się w największych i najcenniejszych zbiorach na świecie.

Drugim bohaterem tej ekspozycji jest Jakob Kabrun (1759–1814) – jedna z najważniejszych postaci dla naszego muzeum. Ten gdański kupiec i dyplomata, którego 260. rocznica urodzin przypada w tym roku, zainicjował powstanie Teatru Miejskiego i Akademii Handlowej, był także wykształconym i świadomym kolekcjonerem. Jego bogaty zbiór sztuki, ofiarowany testamentem miastu w 1814 roku, stał się przyczynkiem do podjęcia przez władze miasta decyzji o stworzeniu w Gdańsku pierwszego Muzeum Miejskiego (Stadtmuseum Danzig). Obecne Muzeum Narodowe w Gdańsku jest spadkobiercą tego cennego zbioru rycin, rysunków i obrazów, który na skutek wojny przetrwał niestety tylko w części.