Sens prezentowanych na wystawie prac Andrzeja Fogtta – malarza i Jarosława Perszko – rzeźbiarza, odnosi się do współczesnej historii, rozpoznawalnych w niej wartości, a w jej kontekście – pragnienia pamięci.

Wynika z przekonań artystów, że źródła pamięci odnoszą się do człowieka i jego bycia w świecie, a ich dzieła jak most łącząc przeszłość z przyszłością, są próbą uczestnictwa w humanistycznym dyskursie sztuki. U obu twórców mamy do czynienia ze sztuką głęboko antropocentryczną, niosącą uniwersalne przesłanie. Bardzo osobisty, wieloznaczny przekaz ich dzieł wpisuje się równocześnie w uniwersum kultury uwzględniającej historyczną wspólnotę wartościowania.

W malarstwie Andrzeja Fogtta, w warstwie przedstawiającej obrazu, elementem jego materii malarskiej kaligrafii jest barwna cząsteczka czystego koloru oraz, w najnowszych realizacjach, zdecydowane nakładanie gęstej farby na obwiedzione konturem plamy. Jedne i drugie składają się na ekspresjonistyczną estetykę obrazów. Na przykład w pejzażach z serii Brda (2018) zależności światła i koloru, punktowe nakładanie farby i czarne smugi na niektórych tworzą migotliwą powierzchnię płócien. Najnowsze obrazy tego cyklu (2020–2021) charakteryzują opozycje czarnych, wyrazistych linii, które dzielą barwną płaszczyznę i przenikają się z barwnymi cieniami. Wspólna dla tych zespołów prac jest idea „estetycznie opisanej przestrzeni”. Na niej czarne smugi i wyraziste ciemne linie wzmacniają emocje, budzą uczucie niepokoju.

Seria obrazów malowanych w 2022 roku odnosi się bezpośrednio do ostatnich wydarzeń w Ukrainie (Bucza – operacja specjalna; Porwanie Europy; Saturn). Temat jest pretekstem organizowania na płótnie planów, barw i ich zestawień oraz działania światła i pozwala autorowi osiągać uderzającą materialność i wizualność. Symboliczno-metaforyczną ekspresję zwierzęco-ludzkich figur wzmacnia kontur wykonany farbą wyciskaną wprost z tuby. Agresywne elementy i ich układ na płaszczyźnie obrazu sprawiają, że staje się on rodzajem analizy ludzkiej egzystencji w konkretnym miejscu i czasie.

W obszernej twórczości Jarosława Perszko, zróżnicowanej ideowo i formalnie, wyróżniają się formy rzeźbiarskie, które autor nazywa obiektami. W jego artystycznych działaniach obiekt jest formą przestrzenną, wskazuje na możliwość transformacji, zmienność elementów fizycznych, znaczeniowych i emocjonalnych. Dzieło staje się więc wyzwaniem intelektualnym i otwiera możliwości wielorakich interpretacji.

Ślady zwielokrotnione (2013) to 16 plansz odlanych w metalu. Założony przez autora przekaz wynika z jego przekonania, że historia jest odczytywaniem śladów przeszłości, a zachowany w pamięci ślad staje się elementem teraźniejszości. Pozwala artyście na skrót ideowy wskazujący na istotne dla człowieczeństwa problemy. Forma zaprezentowanego na wystawie obiektu jest konieczna jako nośnik idei, którą ma wyrażać. Plansze tworzące dzieło przypominają swoim kształtem stele.

Doprowadzone do abstrakcji, ale zachowujące moc znaczenia znaki na ich powierzchniach – posiadają symboliczną wymowę reliktu, a ich kształt i postać decydują o sile ich ekspresyjności. Pozwalają odbiorcy postrzegać relief na powierzchni płyt jako symboliczny, a w procesie interpretacji dostrzec pytania odsyłające go do spraw podstawowych.

Forma pracy Uśpione Trzy Gracje (2022) przekracza granice obiektu, akcentuje ekspresję i przestrzeń. Neonowy rysunek powstały z cienkich szklanych rurek, geometryzująca kompozycja świetlnych linii, tworzą wielowymiarowy układ przestrzeni biegnących w różnych kierunkach i o różnych wymiarach. Przestrzeń dzieła i przestrzenny kontekst galerii, jej architektura i obiekt, kreują razem szczególny rodzaj rzeczywistości plastycznej i jego/dzieła nowe sensy. Komunikat ubrany w formę, jaką jest ten świetlny rysunek, otwiera i zwielokrotnia przestrzeń, czyni ją przenikliwą dla wzroku. Zwracając nas ku ukrytej za formami dzieła dramatycznej rzeczywistości, kieruje naszą uwagę na problem przekraczania ograniczeń w sztuce i w życiu.