Wystawa „Monochrom. Wszystkie kolory tęczy“ burzy stereotypowe wyobrażenie na temat dawnej fotografii i odsłania jej prawdziwe, barwne oblicze. To podróż przez historię medium, w której przewodnikiem staje się… kolor.

Srebrzyste, połyskujące dagerotypy; intensywne niebieskości cyjanotypii; brązowawe i szarawe obrazy odbijane na papierze solnym; sepiowe brązy kolodionowych odbitek; pomarańcz i seledyn przetłoków bromolejowych; czarna tkanina czy brązowawa blacha, które tworzą tło dla negatywów w technikach ambrotypii oraz ferrotypii, czy wreszcie najbliższe powszechnemu wyobrażeniu o fotografii mononochromatycznej odbitki żelatynowo-srebrowe. Zdjęcia, które bywają opisywane jako „czarno-białe”, często nie mają wiele wspólnego z wyrazistą bielą, ani z głęboką czernią.

Portret dziecka | 1850–1860, źródło: Muzeum Fotografii w Krakowie

Portret mężczyzny | 1900-1915, źródło: Muzeum Fotografii w Krakowie

Wystawa w MuFo to przewodnik po świecie historycznej fotografii, w którym kolor staje się punktem wyjścia do odkrywania różnorodnych efektów, jakie przy pomocy coraz to nowych technik osiągali fotografowie. Ta wizualna uczta, która zaskakuje i zachwyca, stwarza wyjątkową okazję, by w jednym miejscu zobaczyć niemal 300 cennych fotografii – rzadko prezentowanych, delikatnych i unikatowych. Na ekspozycji można obejrzeć obiekty z czterech kolekcji: Muzeum Fotografii w Krakowie, Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Sztuki w Łodzi oraz prywatnej kolekcji kuratora Wojciecha Nowickiego.

Chłopiec w mundurku | 1900–1910, kolekcja Wojciecha Nowickiego, źródło: Muzeum Fotografii w Krakowie

Siedząca kobieta | ok. 1918, źródło: Muzeum Fotografii w Krakowie

Wśród prezentowanych prac znalazły się zdjęcia pionierów i klasyków polskiej fotografii: Karola Beyera, Jana Bułhaka, Ignacego Kriegera i Witolda Romera, a także twórców awangardowych, którzy zrewolucjonizowali podejście do fotografii: Zbigniewa Dłubaka, Karola Hillera, Jerzego Lewczyńskiego, Fortunaty Obrąpalskiej i Marka Piaseckiego. Obok nich można zobaczyć też całkiem współczesną fotografię Anety Grzeszykowskiej. Dla kuratora wystawy od nazwisk ważniejsze są jednak same obrazy, dlatego nie zabraknie również zdjęć twórców mniej rozpoznawalnych czy całkiem anonimowych.

Zbigniew Dłubak, Nocami straszy męka głodu | 1948, źródło: Muzeum Fotografii w Krakowie

Fortunata Obrąpalska, Nowa droga | 1950, źródło: Muzeum Fotografii w Krakowie

„Monochrom” rozbudza wizualną wrażliwość, pozwalając zanurzyć się w świecie fotograficznych wynalazków i na własne oczy przekonać, że pod obco brzmiącymi nazwami dawnych technik kryją się fascynujące przemiany samego medium. Fotografia monochromatyczna nie jest więc czarno-białym monolitem, lecz wielobarwnym światem, pełnym subtelnych odcieni i niuansów, który warto zobaczyć.

Monochrom. Wszystkie kolory tęczy

18 października 2025 r. – 8 lutego 2026 r.
Muzeum Fotografii w Krakowie
Kurator: Wojciech Nowicki