Araki / Tsujimura. Na granicy cienia

Wernisaż: 12 maja 2020 r.
Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie
Wystawa czynna do: 25 października 2020 r.

Trudno o dwóch równie indywidualnych, kontrowersyjnych i zarazem głęboko japońskich w swej twórczości artystów. Nobuyoshi Araki głośną i monumentalną działalnością wyznaczył tendencje i przesunął granice w światowej fotografii. Shiro Tsujimura zaś, w kręgu japońskiej ceramiki uznawany za buntownika i rewolucjonistę, poprzez swój unikalny i wyciszony styl przedarł się do rzeczywistości sztuki współczesnej.

Twórców oprócz tytanicznej produktywności i bezkompromisowej pracy „na własnych warunkach” łączy precyzyjne sięganie do konkretnych etycznych i estetycznych wzorców tradycji zen. To jedynie z pozoru kontrastowe zestawienie dwóch najwybitniejszych w swych dziedzinach japońskich artystów będzie stanowiło istotę wystawy prezentowanej od 12 maja do 25 października 2020 roku w Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie.

W minimalistycznych przestrzeniach Galerii Europa – Daleki Wschód zainstalowanych zostanie osiemdziesiąt fotografii z ośmiu serii autorstwa Arakiego powstałych między 1972 a 2008 rokiem. Nostalgiczne, zatrzymane w ruchu kadry z ukochanego przez artystę Tokio w wielkoformatowych i drobnych powiększeniach pozwolą jak przez okno lub dziurkę od klucza podglądnąć intymny świat uchwycony w niepowtarzalnej chwili. Szerokie spektrum tematyczne twórczości Arakiego dopełnią „wyjęte z cienia” wystudiowane, miękkie formy spętanych ciał Kinbaku, wydrapane na kliszach w zdecydowanym geście nagie akty Obscenities oraz soczyste w kolorystyce uprzednio malowane, a następnie dokumentowane dekadenckie kompozycje kwiatowe.

Melancholijny miejski krajobraz i dynamikę uchwyconych organicznych materii zrównoważy obecność niezwykle konsekwentnej, bujnej i surowej kolekcji sześćdziesięciu naczyń wiodącego japońskiego ceramika Shiro Tsujimury. Wykonane po 2008 roku przy zastosowaniu ręcznych technik formowania i tradycyjnego japońskiego wypału, obłe, nacięte, celowo zdeformowane i gruboszkliwione obiekty wymykają się kanonom konserwatywnej ceramiki japońskiej. Jeśli Araki przy użyciu światła wydobywa z ciemności i unieruchamia obrazy w jedynym takim momencie, to Tsujimura za sprawą ognia utrwala materiał wyjęty z mroku ziemi w wyjątkowych, niepowtarzalnych kształtach. Zaznaczenie ulotności chwili poprzez niedopowiedzenie w treści obrazu i niedokończenie w kształcie formy jest środkiem iście japońskim, w którym to sugestywna niedoskonałość i niedopełnienie przypominają o nieuchronnym przemijaniu wszystkiego, co nas otacza. Takie kontrolowane balansowanie na symbolicznej granicy życia i śmierci jest wspólnym ogniwem łączącym twórczość obu artystów, a emocje, które budzi w nas ich sztuka, zmuszają do autorefleksji.