Trzy obrazy Celiny Sunderland już wkrótce do zobaczenia w PIK!!! Prace, z prywatnej kolekcji Tadeusza Bilskiego, zagoszczą u nas tylko na kilka godzin 15 maja. Tego wydarzenia nie można przegapić!

Prezentacja: „Aktu Dory Lebenthal” (1917 r.), „Portretu Krystyny Brzechwy” (ok. 1939) i „Autoportreut Celiny Sunderland” będzie wydarzeniem towarzyszącym wernisażu wystawy „Twórcy Powiatu Radomskiego. Malarstwo” 15 maja o godz. 17, w naszej siedzibie w Iłży. Prace wypożycza nam Tadeusz Bilski. Ogromnie dziękujemy!

Sunderlandowie przybyli do Iłży w latach 20. XIX w. i uruchomili tu fabrykę fajansu. W 1884 r. zaprzestała ona działalności, ale budynek, przy obecnej ul. Podzamcze 38, dalej stanowił dom Sunderlandów i letnie miejsce spotkań rodziny i krewnych.

Celina urodziła się w 1885 r. w Warszawie w rodzinie Gustawy z domu Lesman i adwokata Seweryna Sunderlanda – powstańca styczniowego, dawnego właściciela fabryki fajansu w Iłży. W 1901 r. , 16 – letnia wówczas Celina poznała kuzyna – poetę Bolesław Leśmiana. Szybko zaprzyjaźnili się, z czasem nawiązali romans. To Celina przedstawiła poecie jego późniejszą żonę, a swoją koleżanką z kursów malarskich – Zofią Chylińską; w 1917 r., podczas wakacji w Iłży także lekarkę Dorę Lebenthal – największą miłość Leśmiana (to dla niej powstał m.in. erotyk „Malinowy Chruśniak”).
W 1902 r. Celina wyjechała na studia malarskie do Paryża, wróciła tam jeszcze, na dłużej, w latach 20. XX w. Będąc w Paryżu Celina wystawiała swoje prace na salonach paryskich w latach 1911-1930 (w 1911- 1914: Salony Niezależnych, w 1928 -1930 – Salony Jesienne).
W 1940 r. Celina wraz z Dorą, by uniknąć, ze względu na żydowskie pochodzenie, osadzenia w warszawskim getcie, wyjechały do Iłży. Stąd, z czasem Celina udała się do Łodzi. W Iłży została Dora, która pracując w miejscowym szpitalu zaraziła się do tyfusem i zmarła na początku 1942 r.

Do Iłży, Celina wróciła już po wojnie, zmarła w 1956 r. i spoczywa na tutejszym cmentarzu. Większość prac artystki nie przetrwała wojny, więc możliwość ich zobaczenia to nie lada gratka!
Prezentowany na wernisażu portret Krystyny Brzechwy nie jest dziełem przypadkowym. Krystyna to córka poety Jana Brzechwy, stryjecznego brata Bolesława Leśmiana. W dzieciństwie, jak reszta rodziny, bywała w Iłży. Krystyna Brzechwa to malarska, Powiatowy Instytut Kultury miał zaszczyt przygotować dwie wystawy Artystki: malarstwa i grafiki. Krystyna Brzechwa nadal tworzy, mile wspomina dawne czasy, gdy bywała w Iłży.

Chyba więc już jasne, że skoro Sunderladowie, Leśmian, Dora (i oczywiście wiersze poety) to część historii Iłży i Powiat Radomski, nie może ich zabraknąć, gdy Powiatowy Instytut Kultury świętuje swoje 5 – lecie. Jesteśmy dumni, że właśnie w PIK dokona się „Powrót Celiny”, bo tak zatytułowaliśmy wydarzenie 15 maja (czwartek) godz. 17.

Powrót Celiny
Wernisaż: 15 maja 2025 r. godz. 17:00
Powiatowy Instytut Kultury w Iłży