- To wydarzenie minęło.
Geniusz Lwowa. Lwów jako ośrodek sztuki i jego kolekcje artystyczne
6 października 2023 – 14 stycznia 2024
Bo szkoda gadania, bo co chcesz, to mów. Nie ma jak Lwów! – głosił przedwojenny szlagier. Wystawa Geniusz Lwowa, zamiast gadania, przedstawia więc niezbite materialne dowody na legendarną wyjątkowość tego miasta. Zapraszamy w fascynującą podróż przez świat artystycznych skarbów stolicy Galicji, obejmujących malarstwo i rzeźbę od XVII wieku po wiek XX., wśród nich dzieła mistrzów tej miary co Grottger, Malczewski, Matejko czy Siemiradzki, a także mniej znane perły sztuki zachodnioeuropejskiej.
O wyjątkowości Lwowa jako ośrodka życia artystycznego i kulturalnego na przestrzeni wieków przesądzał fakt, że znajdował się na jednym z głównych szlaków handlowych łączących Europę ze Wschodem. Siłą rzeczy miasto stanowiło więc tygiel kulturowy, w którym mieszały się wpływy różnych narodów i wyznań. Zamieszkiwali je Polacy, Rusini/Ukraińcy, Żydzi, Ormianie, Tatarzy, Niemcy, Czesi i inni. To właśnie na styku wielu tradycji mógł rozwinąć się niepowtarzalny synkretyzm form i środków wyrazu charakteryzujący sztukę powstałą w orbicie wpływów Lwowa, zwłaszcza w dobie manieryzmu i rokoka.
Szczególnie wyrazistą reprezentację owej specyfiki stanowią rokokowe rzeźby – kipiące wprost ekspresją, przejawiającą się w odważnej deformacji, dzięki której przedstawienia figuralne zyskiwały dramatyczny rys nieznajdujący odpowiednika we współczesnej sobie rzeźbie europejskiej.
Geniusz Lwowa przejawiał się jednak także w atmosferze sprzyjającej powstawaniu wybitnych kolekcji. Część z nich tworzona była przez pasjonatów sztuki wywodzących się z rodzin arystokratycznych rezydujących w sferze oddziaływania kulturalnego Lwowa: Rzewuskich, Ossolińskich, Lubomirskich, Mniszchów czy Lanckorońskich. W ich zbiorach znalazły się zarówno tworzone na zamówienie portrety, jak i wybitne okazy malarstwa europejskiego, jak choćby obecne na ekspozycji Adoracja magów Petera Coecke van Aelsta czy Łowcy pereł i korali Jacopo Zuchciego.
Nie mniej imponująco przedstawiają się zbiory gromadzone przed 1939 r. przez lwowskie instytucje publiczne, przede wszystkim przez Lwowską Galerię Miejską, która z czasem zyskała miano Narodowej Galerii Miasta Lwowa. Jest to największy znajdujący się na stałe poza Polską zbiór malarstwa polskiego XIX i XX w., w którego skład wchodzą dzieła takich tuzów jak Artur Grottger, Jacek Malczewski, Jan Matejko czy Henryk Siemiradzki, które również można podziwiać na wystawie.
Prezentowane obiekty pochodzą z dwóch najważniejszych muzeów tego miasta – Lwowskiej Narodowej Galerii Sztuki im. Borysa Woźnickiego i Lwowskiego Muzeum Historycznego.
Kurator: Przemysław Mrozowski
Koordynator wystawy: Paweł Martosz