Drzeworyt ludowy – zaginiona sztuka?

14 maja 2021 r. – 15 sierpnia 2021 r.
Muzeum Śląskie w Katowicach

Drzeworyt ludowy jest mało znaną i rzadko prezentowaną dziedziną sztuki ludowej. Popularny był w XVIII i XIX wieku, ale pod koniec XIX wieku stał się sztuką zaginioną. Na szczęście już w XIX wieku pojawiły się pierwsze jego kolekcje, a na początku XX wieku zainteresowali się nim znawcy i miłośnicy sztuki ludowej, artyści profesjonalni, powstały pierwsze opracowania naukowe.

Podejmowano także próby reaktywacji drzeworytu ludowego. Na przełomie lat 20. I 30. XX wieku za namową Emila Zegadłowicza tworzył je Jędrzej Wowro. W latach 70. XX wieku z inspiracji bibliofila i kolekcjonera sztuki ludowej Kacpra Świerzowskiego – Piotr Dyburski z Grobli. Nie przyczyniło się to jednak do odrodzenia tej sztuki. Czy pojawiający się współcześnie twórcy dają nadzieję na powrót do tej sztuki tworzenia ludowych drzeworytów?

Wystawa prezentuje drzeworyty i klocki drzeworytnicze z XVIII, XIX oraz z początku XX wieku. Pokazuje efekty zainteresowań tą dziedziną sztuki ludowej. Prezentuje także współczesne przykłady jej reaktywacji – grafiki Antoniego Toborowicza oraz Włodzimierza Ostoji-Lniskiego. Przybliża widzowi ciekawą i mało znaną dziedzinę sztuki ludowej.

Kołtryna, drzeworyt wzdłużny, odbitka z XIX-wiecznego klocka drzeworytniczego z warsztatu Kostrzyckich z Płazowa k. Lubaczowa, pocz. XX w., fot. Sonia Szeląg, zbiory Muzeum Śląskiego w Katowicach.

Piotr Dymurski z Grobli k. Bochni, Św. Franciszek, drzeworyt wzdłużny, odbitka wykonana w Krakowie w latach 1972–1986 z klocka drzeworytniczego z 1972 r., zbiory Muzeum im. prof. Stanisława Fischera w Bochni

Na wystawie prezentowany jest film Polski drzeworyt ludowy z 1970 roku w reżyserii Grzegorza Dubowskiego, zrealizowany przez Wytwornię Filmów Oświatowych w Łodzi.