Hege Lønne

07 października 2021r. – 09 stycznia 2021 r.
Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
Kuratorzy: Michał Jachuła i Maria Rubersz

Wystawa Hege Lønne, artystki norweskiej związanej z Polską, prezentuje rzeźby, instalacje, prace wideo oraz dokumentację działań artystycznych z różnych okresów jej twórczości. Ekspozycję uzupełniają niepublikowane fotografie Warszawy — barwne slajdy z okresu transformacji lat 80. i 90. XX wieku oraz filmy animowane. Najstarsze z prac na wystawie — rzeźby wykonane w Norwegii i w Polsce w latach 80. — są efektem eksperymentowania zarówno z materiałem, jak i medium rzeźby. Wpisują się w pojęcie rzeźby rozszerzonej — rzeźbiarskich działań performatywnych oraz otwartych układów rzeźbiarskich zapisanych na seriach fotografii. Główną oś wystawy stanowią rzeźby tworzone autorską metodą pracy z gipsem. W wielu swoich realizacjach artystka, zafascynowana Europą Środkowo-Wschodnią, przyglądała się Polsce oczami przybysza.

Hege Lønne (1961–2018) mieszkała i tworzyła między Polską a Norwegią, czerpiąc inspiracje z tych dwóch odmiennych kręgów kulturowych. Studiowała w Kunstakademiet w Trondheim, a następnie w Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w pracowniach Jerzego Jarnuszkiewicza i Grzegorza Kowalskiego. Debiutowała wystawą indywidualną w Galerii Foksal w 1986 roku. Od początku swojej kariery artystycznej konsekwentnie zajmowała się rzeźbą i instalacją. W ramach debiutu w Polsce pokazała m.in. rzeźbiarskie i reliefowe prace z betonu i stali komponowane jako instalacje, których układ przestrzenny zmieniał się w trakcie wystawy. W latach 80. eksperymentowała z materiałem, formą i przestrzenią, czemu towarzyszyło eksponowanie samego procesu twórczego rozumianego jako postawa konceptualna. Lata 90. to czas pracy z seriami krajobrazów, najczęściej wykonywanych w gipsie, z przedstawieniem zróżnicowanych formacji terenu. Artystka komponowała z takich modułów przestrzenne pejzaże i prezentowała je na podestach i półkach,. Niekiedy w krajobraz włączała obiekty —np. śpiwór, termos, pocztówki z gór Norwegii. Obok gór kluczową rolę w jej twórczości odgrywał motyw lasu.

Hege Lønne od lat 90. podejmowała tematykę ekologii — jeden z najbardziej palących problemów współczesności. W wielu realizacjach artystki, m.in. w interwencjach w obrębie przekształconego przez człowieka naturalnego krajobrazu, wybrzmiewają tematy relacji człowiek–natura, globalnego ocieplenia, procesów geologicznych czy bogactwa zasobów naturalnych. Pełna tajemnic natura jawi w nich jako nieokiełznana siła, którą człowiek za wszelką cenę próbuje sobie podporządkować. Twórczość Lønne, którą przypomina wystawa w Zachęcie, jest głosem w sprawie zachowania równowagi między egoistycznym działaniem ludzi i funkcjonowaniem planety.