Warunkiem rozkwitu są korzenie. Ta przyrodnicza prawidłowość trafnie tłumaczy także fenomen wielkiego ożywienia artystycznego, jakie miało miejsce u progu XV w. we Włoszech, a którego głównym źródłem inspiracji było odkrywane na nowo dziedzictwo antyku. To właśnie temu szczególnemu momentowi dziejowemu poświęcona jest wystawa, na której znalazły się cenne i rzadko podróżujące zabytki z najbardziej prestiżowych muzeów i bibliotek świata. W tym szczególnym zestawieniu prezentowane obiekty układają się w spójną, wielowymiarową i fascynującą opowieść o początkach renesansu – wielkiego przełomu, który choć wyrastał z fascynacji przeszłością, miał zdefiniować przyszłość.

Wystawa zbiega się z przypadającą w 2023 roku 500. rocznicą śmierci Pietra Perugina, wybitnego wczesnorenesansowego malarza i rysownika, ucznia Piera della Francesca i nauczyciela Rafaela Santi, naocznego świadka i uczestnika obrazowanych przemian.

Tematem ekspozycji jest rola, jaką w sztuce wczesnego renesansu odegrała fascynacja okruchami świata antycznego, przejawiająca się w studiowaniu materialnych pozostałości cywilizacji rzymskiej oraz zachowanych pism starożytnych – w dużej mierze zapomnianych i ignorowanych, a nawet niszczonych na przestrzeni całego okresu wieków średnich. Opowieść utrzymana jest w konwencji sennej wizji – kolejne prezentowane zagadnienia łączą się ze sobą na zasadzie ciągu onirycznych skojarzeń.

Jest to pierwsza w Polsce wystawa zgłębiająca temat w sposób tak gruntowny i wszechstronny, na przykładzie tak wielu cennych zabytków sztuki antycznej i wczesnorenesansowej – rzeźb, malarstwa, rysunków i grafik. Ponad 160 obecnych na niej eksponatów wypożyczonych zostało z ponad pięćdziesięciu instytucji i kolekcji prywatnych, wśród których znalazły się m.in. Galeria Uffizi (Florencja), Galeria Borghese (Rzym), Luwr, Muzeum Brytyjskie czy Narodowa Galeria Sztuki w Waszyngtonie.

Wystawa Przebudzeni. Ruiny antyku i narodziny włoskiego renesansu

Wystawa Przebudzeni. Ruiny antyku i narodziny włoskiego renesansu

Na wystawie podziwiać można dzieła takich twórców jak Pietro Perugino, Pier Jacopo Alari Bonacolsi zw. Antico, Giovanni Bellini, Sandro Botticelli, Donato Bramante, Bartolomeo Suardo zw. Bramantino, Antonio Averlino zw. Filarete, Antonio Lombardo, Andrea Mantegna czy Andrea del Verrocchio.